Efes Antik Kenti

Ilk çagin en ünlü sehirlerinden biri olan Efes Antik Kenti, Küçük Menderes nehrinin sularini bosalttigi körfezin yakininda kurulmustur. Tarima elverisli topraklari, Dogu’ya açilan büyük ticaret yolu olusu, gerek putperestlik gerekse Hiristiyanlik döneminde çok önemli bir dini merkez olusu,
tarihe büyük bir kent olarak geçmesini saglamistir. Ilim ve sanat dünyasinda da adini duyurmus, ünlü kisiler yetistirmistir. Bunlar rüya tabircisi Ardemidotus, sair Callinos ve Hipponax, filozof Heraklitos, Ressam Parrhasius, gramer bilgini Zenodotos, hekim Soranos ve Rufus’tur. Efes Antik Kenti’nin tarihi M.Ö.6000’lere uzanmaktadir ki bunu, son yillarda Arvalya ve Çukuriçi höyüklerinde ele geçen buluntular ortaya çikarmistir.



Ayasuluk Tepesi'nde yapilan kazilarda burada Erken Tunç Çagindan günümüze kadar kesintisiz yerlesmenin var oldugunu göstermistir. Bu da eski Efes’in Ayasuluk Tepesi'nde oldugunu, buranin Anadolu Kavimleri ve Hititler tarafindan iskan edildigini ispatlamaktadir. Ayrica Hitit yazili metinlerinde Apasas olarak geçen kentin bu kent oldugu da kesinlesmistir. Antik yazarlar Strabon ve Pausinias, tarihçe Herodot, Efes’li sair Callinos gibi antik kaynaklar Efes’in Amazonlar tarafindan kurulduguna ve yerli halkin Karyalilar ve Leleglerden olustuguna isaret etmektedirler.

M.Ö.11 yüzyilda Atina Krali Kodros’un oglu Androklos, diger kolonistler gibi Anadolu’ya gelmis, Efes Antik Kenti civarina yerlesmistir. Söylenceye göre; Androklos yeni bir sehir kurmak için yol çikmadan önce kahine danisir. Kahin ona sehri kuracagi yerin bir balik ve yaban domuzu tarafindan gösterilecegini söyler. Adamlariyla birlikte Anadolu kiyilarina adim adan Androklos yakaladiklari baliklari tavada pisirirken, tavadan firlayan bir baligin siçrattigi kivilcimlar çalilari tutusturur. Çalilarin arkasinda bulunan bir yaban domuzu alevlerden korkarak kaçmaya baslar. Bunu Andraklos kahinin söylediklerini hatirlar ve atina binerek yaban domuzunu takip eder ve onu öldürür ve yaban domuzunu öldürdügü yere kentini kurar. Bu söylence Hadriyan Tapinagi'nin frizlerinde betimlenmistir. Bu kabartmalarin orijinalleri ise Efes Müzesi'nde sergilenmektedir.